روکش دندان (Dental Crown)

تاج یا کلاهک سفید رنگی است که دقیقا همانند دندان اصلی است و در مواردی استفاده می شود که قسمت زیادی از دندان، آسیب دیده یا از بین رفته است. در این شرایط روکشی متناسب با باقیمانده دندان ساخته می شود و بر روی دندان اصلی چسبانده می شود و البته به غیر از ترمیم کاربرد زیبایی هم دارد.

ساختار و طراحی روکش ها که به آنها پروتز ثابت هم می گویند به گونه ای است که هم عملکردشان و هم ظاهرشان کاملا شبیه تاج دندان های طبیعی انسان است. روکش ها کمک می کنند که ظاهر دندان های شما زیباتر و استحکام آنها بیشتر شود

انواع روکش دندان

روکش های دندان به سبب نوع موادی که برای ساخت آن ممکن است به کار گرفته شود انواع مختلفی دارد که در ادامه هر کدام از آنها را توضیح خواهم داد:

۱- روکش های تمام فلزی

گاهی برای ساخت روکش از فلزات مختلفی همچون نیکل، طلا، کروم یا پالادیوم استفاده می شود. بسته  به نوع فلز به کار رفته، ممکن است روکش به رنگ نقره ای، زرد یا سفید باشد. روکش های فلزی بیشتر در دندان های عقبی به کارمی روند. زیرا این روکش ها استحکام بیشتری دارند و برای دندان های عقب که بیشتر تحت فشار و سایش هستند بهترین گزینه است.

۲- روکش های تمام سرامیکی

روکش هایی که تماما از سرامیک ساخته می شوند، به لحاظ استحکام و قدرت نسبت به روکش های تمام فلزی ضعیف تر هستند اما نسبت به آنها زیباتر و طبیعی ترند و کاملا مانند دندان طبیعی هستند. روکش های زیرکونیا از نوع روکش های تمام سرامیک است.

به دو دلیل عمدتا برای روکش کردن دندان های جلویی از روکش های سرامیک استفاده می شود:

  1. رنگ این نوع روکش با رنگ سایر دندان های مجاور بسیار تطابق دارد و باعث می شود دندان های جلو ظاهری طبیعی داشته باشند و در هنگام صحبت کردن و خندیدن با سایر دندان ها همخوانی بیشتری باشد.
  2. از آنجا که دندان های جلو کمتر از سایر دندان ها تحت فشار و ساییده شدن هستند بنابراین روکش های سرامیکی با توجه  به قدرت و استحکامشان بیشتر برای دندان های جلو مناسب هستند.

3- روکش فلز – سرامیک (PFM)

در روکش فلز سرامیک ترکیبی از فلز و سرامیک وجود دارد به این صورت که هسته روکش از جنس فلز بوده و با لایه ای از سرامیک آن را پوشش می دهد و به همین دلیل است که به این روکش ها به اختصار PFM  (سرامیک جوش خورده به فلز) نیز گفته می شود.

این ترکیب فلز و سرامیک سبب می شود که به علت وجود فلز، روکش تولید شده استقامت بیشتری را نسبت به یک روکش تمام سرامیک دارا باشد و هم چنین پوشش سرامیکی باعث می شود ظاهر زیباتری را نسبت به روکش های تمام فلز داشته باشیم.

درنتیجه مقاومت روکش های PFM از روکش های تمام فلز کمتر و از روکش های تمام سرامیک بیشتر است و برخلاف روکش های سرامیکی کمتر احتمال دارد دچار شکستگی شوند.

روکش های فلز – سرامیک به دلیل اسکلت فلزی که دارند به لحاظ تناژ رنگی، هماهنگی و شفافیت کمتری را نسبت به روکش های سرامیکی دارند در نتیجه ممکن است کاملا شبیه دندان های طبیعی نباشند. البته این مساله به کیفیت سرامیک و نوع ساخت آن هم ارتباط دارد.

در چه مواردی از روکش استفاده می کنیم؟

روکش کردن دندان عوامل مختلفی دارد که هریک از این عوامل ممکن است جنبه زیبایی یا درمانی داشته باشند:

  • تاج برای دندان ایمپلنت شده.
  • در مواردی که دندان عصب کشی یا پر شده.
  • ترمیم دندان پوسیده و فرسوده شده.
  • حفاظت از دندان شکسته یا ترک خورده.
  • استفاده در مواردی که دندان ها بد رنگ هستند.

 طول عمر و ماندگاری روکش دندان چقدر است؟

ممکن است این سوال مطرح شود که روکش دندان چقدر ماندگاری دارد؟ روکش ها با توجه به نوع و جنس موادی که در فرآیند تولید آنها به کار گرفته می شود ماندگاری و طول عمر متفاوتی دارند.

به طور متوسط طول عمر روکش دندان بین ۵ تا ۱۵ سال است. البته این زمان با توجه به میزان سلامت دندان زیر آن و میزان مراقبت هایی که انجام می دهید متغیر است. روکش ها هم مانند دندان معمولی به مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان نیاز دارند. اگر به طور مرتب مسواک بزنید و از مصرف چیزهایی که باعث خرابی و آسیب دندان ها می شود پرهیز کنید ( مانند مواد قندی و دخانیات) قطعا ماندگاری و دوام آنها را بالا می برید