دندان های شیری قطعا یک سری وظایفی دارند توی دهان بچه ها که مهم ترین آنها همان غذا جویدن هست. بچه ای که دندان های ناسالم و پوسیده ای داشته باشه به طبع نمیتونه خوب غذا بخوره. ممکنه دچار سوء تغذیه بشه، ممکنه کاهش وزن داشته باشه . دندان های پوسیده و دندان های خراب، به خصوص در سنین مدرسه میتونه در اعتماد به نفس بچه ها تأثیر سوء بزاره. دندان های قدامی یا دندان های جلویی، در تکلم بسیار بسیار تأثیرگذار هستند. اگر قبل از تکامل تکلم این دندان ها از دست بره می تونه تکلم را با اختلال مواجه بکنه. از نظر دندانپزشکی دندان های شیری مثل یک مادری هستند که دندان های دائمی را مثل یک بچه در وجود خودشون دارند و این ها رو پرورش میدن. وقتی دندان شیری که حکم همون مادر رو داره دندان معلول و دندان بیماری باشه به طبع نمیتونه یک دندون دائمی خوب رو پرورش بده و بنابراین اگر ما می خواهیم دندان های دائمی سالمی داشته باشیم اول باید به فکر دندان های شیری بچه ها باشیم.

پوسیدگی یک بیماری هست. جزء شایع ترین بیماری های مضمن هست که مخصوصا در دوران کودکی خیلی بچه هارو درگیر میکنه. این بیماری مضمن یک بیماری مولتی فاکتوریال یعنی چند عاملی هست. فقط این نیست که بگیم شیرینی میخوره دندان ها پوسیده میشه چند عامل در این بیماری دخیل هستند که من  عوامل خیلی مهم و بزرگش رو میگم:  یکی بحث بهداشت، بحث تغذیه و بحث ژنتیک هست

یعنی بچه ها تا سن شیش سالگی باید والدین براشون مسواک بزنن روزی دو بار هر بار به مدت دو دقیقه و نخ دندان شبی یک بار قبل از خواب حتما استفاده بشه این میشه یک بهداشت ایده آل.

علت بعدی پوسیدگی در تغذیه نامناسب فرزندان هست مثلا شیرینی بزرگترین عاملش هست. نوشابه، چیبس، پفک خیلی از غذاهایی که  حتی مادران فکر میکنن مثلا اگر بسکوییت گذاشتن جزء تغذیه ببره مدرسه غذای سالمیه در صورتی که اصلا اینطور نیست. خیلی چیزایی که از نظرمادران سالم هست، سبب پوسیدگی دندان ها میشود.

بعضی ها ذاتا دهانشون مستعد پوسیدگی هست بواسطه  اون تأثیری که ژنتیک روی ترکیبات بزاقشون و جنس دندان هاشون میزاره ذاتا مستعد پوسیدگی هستند اما اگر ما اون دو مورد اول یعنی بهداشت و تغذیه رو خوب رعایت کنیم، ژنتیک خیلی نقشش  کمرنگ تر میشه یعنی با توجه به اون میشه کنترلش کرد.

خیلی اوقات والدین یک بچه یک و نیم دو ساله میان با یک عالمه پوسیدگی در دهان کودک و انگشت اتهام رو به سمت قطره آهن میگیرن میگن این قطره آهن هست که باعث خراب شدن دندان ها شده. از وقتی قطره آهن دادم دندون بچم خراب شده در صورتی که اصلا و ابدا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان ها نمیشه این شیر شبانه هست حالا هر شیری که میخواد باشه: شیر مادر، شیر پاستوریزه، شیر خشک.

اگر شب ها یا اصلا در طول روز حین خواب به کودک شیر داده بشه این شیر در دهان یک استخر پوسیدگی زا ایجاد میکنه. شیر شیرین هست و هر چیز شیرینی میتونه باعث پوسیدگی بشه هر چیز شیرینی نه ولی شیر شیرین اون گلوکز رو داره لاکتوز رو داره و باعث پوسیدگی میشه مثل یک محیط اسیدی عمل میکنه و باعث پوسیدگی دندان ها میشه .طبق نظر متخصصین دندانپزشکی و پزشکی کودکان از 8 تا 9 ماهگی به بعد بدن کودک شما هیچ نیازی به شیر شب نداره و شیر رو فقط باید به عنوان نوشیدنی میل کنند نه به عنوان یک غذا برای سیر شدن بنابراین توصیه من این هستش که نهایتا تا دوازده ماهگی یا همون یک سالگی شیر شب قطع بشه تا اینکه بچه ها دچار پوسیدگی دندان نشن

با اولین رویش دندان شیری بچه ها بهتره تحت نظر یک دندانپزشک متخصص کودکان باشن. و این ویزیت اولیه نباید دیرتر از دوازده ماهگی تا یک سالگی بشه اگر تحت نظر باشن خیلی اوقات خیلی از مشکلاتی که در مراحل اولیه می تونه با یک فلوراید ساده با یک درمان ساده  برطرف بشه در آینده به مشکلات پیچیده تر تبدیل نمیشه ضمن  اینکه بچه با محیط دندانپزشکی آشنایی پیدا می کنه بعدها اگر خدایی نکرده دندونش مشکل پیدا کرد دیگه با محیط آشنایی داره، همکاریش بهتر میشه .

گاهی اوقات اگر پوسیدگی ها در حد کم باشن خودم به شخصه ترجیح میدم بچه رو ببرم تو فاز فلوراید تراپی و هر سه تا چهار ماه یکبار بگم که مادر برای فلوراید تراپی بچه رو بیاره فلوراید بزنیم تا کمی بچه بزرگ تر بشه ببینیم تحمل درمان در مطب رو داره یا نه چون قطعا بچه دو ساله در مطب همکاری نمی کنه چون هنوز درک اینکه بخواد بپذیره پروسه دندان پزشکی چه پروسه ای هستش رو نداره اما اگر پوسیدگی ها انقدر شدید باشن که باعث درد بچه و خرابی های بیش از اندازه دندان شده باشن و من بدونم  شش ماه دیگه به همین منوال بخواد بگذره اصلا دندان دیگه قابل نگهداری نیست و حتما نیاز به انجام درمان داشته باشه معمولا این بچه ها رو با مشورت پزشک متخصص کودکان و پزشک متخصص بیهوشی در بیمارستان و مراکز مجهز درمانی تحت بیهوشی درمان هاشون رو انجام میدیم.

شما یک شربت استامنیفون که جزء شربت های خیلی  safeهست به بچه بدین برید عوارضش رو بخونید کلی عارضه داره من به هیچ وجه نمیتونم بگم بیهوشی بدون عارضه هست، بیهوشی هم عارضه داره اما بحث اینجاست این همه دندان پوسیده در دهان بچه شما، این همه عفونت، این همه آبسه عارضه ندارن؟ اینکه بچه شما رو در مطب یا در کلینیک با زور دست و پاش رو بگیرن و بخوان براش درمان انجام بدن از لحاظ روانی برای بچه شما عارضه نداره ؟ بیشتر بحث استرس والدین هست. بیهوشی اسمش خیلی بزرگ و استرس آور و دلهره آور هست. در نهایت خودشون تصمیم میگیرن که بیهوشی رو انجام بدن یا نه ولی قطعا باید ببینیم که اون سود و ضرر به چه شکل هست و کدوم کفه ترازو بیشتر سنگین هست.

فلوراید یک ماده معدنی هست که به طور طبیعی در بدن ما به ویژه در استخوان ها و دندان های ما باعث استحکام میشه و در خیلی از غذاهایی هم که میخوریم مثل سبزیجات، ماهی، چای فلوراید وجود داره یعنی یک ماده ای نیست که با بدن ما بیگانه باشه و بصورت طبیعی در بدن ما هست.

فلوراید در بحث دندانپزشکی اشکال مختلفی داره: بصورت دهان شویه ها، خمیر دندا نها و اون چیزی که ما در مطب استفاده می کنیم به شکل ژل یا وارنیش هست.

اگر درمنزل دارن فلوراید رو استفاده می کنن اصلا همچین چیزی رو توصیه نمی کنیم ولی اگر تحت نظر یک دندان پزشک متخصص هست یا حتی دندان پزشک های عمومی و در مطب انجام میدن اتفاقا خیلی خیلی خوبه و توصیه میشه حتی بنا به ریسک پوسیدگی بچه ها ما میتونیم فلوراید تراپی رو از یک سالگی شروع کنیم ،دقیقا همینه بچه براساس ریسک پوسیدگیش میتونه  از یک سالگی فلورایدتراپیش شروع بشه و تا 16 سالگی ادامه داشته باشه تا تأثیراتش رو در بلند مدت در دندان های دائمی ما شاهد باشیم

فلوراید در طولانی مدت باعث از بین بردن میکروب های پوسیدگی زا میشه، در ساختمان دندان شرکت میکنه، باعث استحکام دندان ها میشه و پوسیدگی های اولیه رو کاملا میتنونه درمان کنه. راز موفقیت فلوراید در تداوم و فواصل منظم هست. اینکه الان فلوراید بزنید برید دو سال دیگه بیاین دوباره فلوراید بزنید (منظورم فلوراید حرفه ای به شکل وارنیش یا ژل در مطب هست) واقعیتش هیچ تأثیری نداره

یک موج خیلی بدی که حالا هر از چند گاهی والدین هم از من میپرسن این هستش که میگن فلوراید ماده سرطان زا هست باعث نازایی میشه، باعث عقیم شدن میشه، اصلا و ابدا هیچ مقاله علمی معتبری  که بخواد همچین اثراتی از فلوراید گزارش بده وجود نداره

واقعیتش اینکه اینجوری نمیشه هیچ راهنمایی خوبی برای ایشون کرد باید اول بچه ویزیت بشه نه تنها ویزیت بشه باید تجویز گرافی بشه عکس از دندان ها گرفته بشه  و براساس اون چیزی که ما در عکس در دهان بچه می بینیم طرح درمان میدیم. بچه 9 ساله ممکنه در شرف ریزش دندان های شیری آسیابی باشه و اگر ببینیم تا زمان رویش دندان های دائمی زیرین زمان زیادی باقی نمونده باشه توصیه می کنیم که دندان ها خارج بشن اما اگر ببینیم زمان زیادی باقی مونده دندان های شیری رو درمان می کنیم.

حتما به والدین عزیز توصیه میکنم که تو سن 12،9،6 سالگی حتما حتما حتما بچه هارو یک مشاوره ارتودنسی پیش دندان پزشک متخصص کودکان یا دندان پزشک متخصص ارتودنسی ببرن این ها گلدن تایم های ارتودنسی هستن.

این دوتا دندان کاملا عصب هاشون جدا از هم هست اصلا ما دندان شیری را درمان می کنیم که دندان دائمی زیرین سالم بمونه. در اثر عفونت دندان شیری میتونه دندان دائمی خراب بشه درست کردن دندان شیری هیچ اثر سوئی روی دندان دائمی جانشینش نداره اما اگر عفونت کنه می تونه دندان دائمی زیرین رو خراب کنه. خیلی از دندان های شیری که عصب کشی، پر و روکش میشن مثل دندان های طبیعی یعنی دندان های سالم بچه ها که اصلا عصب کشی و پر نشدن، لق میشن و میوفتن یک سری از دندان ها هستن که چه عصب کشی شده باشن و چه نشده باشن یعنی دندان سالم بچه هم ممکنه تو لثه گیر کنه و خودش نیوفته و مجبور میشن مراجعه کنن که یک دندان پزشک این دندان هارو خارج کنه یعنی اگر این اتفاق افتاد هیچ ربطی به این که دندان شیری عصب کشی و پر شده، نداره. اگر دندان طبیعی و سالم بچه هم بود ممکن بود این حالت براش پیش بیاد بنابراین هیچ اثر سوئی نداره. اگر برای چکاپ های منظم هر شیش ماه یکبار بچه ها رو بیارن پیش دندان پزشک اگر هم موردی باشه توسط دندان پزشک زود تشخیص داده میشه و درمان میشه

مقرون به صرفه ترین و مستحکم ترین نوع درمان در دندان های شیری به ویژه در بچه های با سنین زیر شش سال و بچه هایی که ریسک پوسیدگی بالایی دارن، روکش هست بخاطر اینکه همونطور که گفتم استحکام زیادی دارن این روکش ها و هم اینکه تمام سطوح دندان رو محافظت می کنند خیلی از اوقات دندان از یک سمت پوسیدگی داره و پوسیدگی درمان میشه و بچه با ریسک پوسیدگی بالا، عدم رعایت بهداشت میره و بعد از شیش ماه میاد از یک سمت دیگه دندان هم می بینیم دچار پوسیدگی شده بنابراین ما این دندان ها رو روکش می کنیم. موضوع دیگه اینکه دندانی که عصب کشی میشه نسج زیادی از دست میده و دندان شیری به خاطر ماهیت ضخامت مینا، عاج کم و اون سایز کوچیکی که دارن معمولا نمیتونن اون حجم از ماده ترمیمی رو در خودشون نگه دارن. خیلی از اوقات عصب کشی انجام میشه عصب کشی خوبی هم هست اما چون دندان پر شده و پر کردگی از دست میره باعث میشه تا اون عصب کشی دچار عفونت بشه و نتیجه نده و مجبور به خارج کردن دندان بشیم بنابراین نسبت به این روکش ها لطفا و خواهشا انقدر گارد بد نگیرید این روکش ها بسیار مقاوم و خوب هستند حتما و حتما اگر تشخیص دندان پزشکتون به گذاشتن روکش هست بهش اعتماد کنید.

بله یک نوع سفید به اسم زیرکونیا هستش اولا اینکه هزینه اش خیلی خیلی بالاتر از روکش فلزی هست یعنی بزرگترین عیبش به نظر من هزینه بسیار بالاش هست، استحکامش مثل روکش های فلزی نیست و اینکه حساسیت تکنیکیش هم یک مقدار بیشتر هست یعنی دندان باید بیشتر تراش بخوره بچه باید برای قرار دادنش همکارتر باشه یعنی مثل روکش های فلزی نیست که سریع انجام بشه یک مقدار زمانبر تر هست. در کل ترجیح خودم مخصوصا برای بچه های کوچیک تر و برای بچه های غیر همکار قرار دادن روکش های فلزی هست.